Restauratiedorp Haspengouw
Op de Vierkantshoeve uit Beverst (nr. 15) na staat het hele Haspengouwse dorpsplein in de stellingen. Het is nu de ideale tijd om te lemen, dus ga zeker eens een kijkje nemen om de lemers in actie te zien. De eigen Bokrijk-vakmannen kan je aan het werk zien op het erf van Woonhuis Kortessem (nr. 21), waar ze het bakhuis en het varkenshok restaureren.
Voor meer vaklui in actie kan je tijdens de zomermaanden ook terecht bij de twee containers op het Haspengouwse dorpsplein. Hier ligt de focus op de restauratie van onze roerende collectie. Eén container wordt pop-upatelier, waar op verschillende dagen tijdens de zomer een restaurateur aan de slag is. Hij of zij werkt aan de collectiestukken uit de gebouwen in restauratie en staat de bezoekers te woord. In de andere container tonen we een gerestaureerde objecten uit de collectie eet- en drinkgerij. De containers vormen vanaf nu het verzamelpunt voor de gids op locatie op zondag.
Kapel Zepperen (nr. 16)
De werken aan de Kapel zijn afgerond en de site is in juni opgeleverd. Bij de start van de zomervakantie zal de aannemer de natuurstenen trap nog komen plaatsen. Daarna kan de site terug zijn deuren openen. De restauratie van de kerkbanken, heiligenbeelden en ander meubilair gaat ondertussen van start. Het restauratieproces van de kapel krijgt zijn slot in het najaar, wanneer de natuurlijke helling langs de kerkhofmuur ingezaaid wordt.
Spijker Diepenbeek (nr. 18)
De herstellingen aan het houten vakwerk zijn hier bijna afgerond. Ondertussen is er al aangevangen met het lemen en vitsen. Aangezien de periode waarin er geleemd kan worden vrij kort is (het mag hiervoor ’s nachts niet vriezen), krijgen deze werken nu prioriteit. Binnenkort gaat de aannemer ook van start met het reinigen en herstellen van de dakpannen. De pannen van het spijker zijn nog in goede staat, dus dit kan gebeuren zonder het dak volledig te ontmantelen. Het restauratieteam denkt momenteel na over hoe het spijker beter toegankelijk kan worden gemaakt, zonder te sterk in de historische constructie te moeten ingrijpen. Dezelfde vraag rijst bij de gebouwen uit Kortessem en Hoeselt.
Landarbeiderswoning Kortessem (nr. 14)
De grote uitdaging bij de Landarbeiderswoning is het herstel van de houten vakwerkstructuur. Alle muurplaten, een groot deel van de stijlen en enkele regels vertoonden schade. De aannemer verwijderde heel wat leemvlakken om het beschadigde hout bloot te kunnen leggen. De restauratie van het vakwerk is nu volop aan de gang. Als dit is afgerond, gaan de vitsers en lemers ook hier aan de slag.
Dorpsschooltje Hoeselt (nr. 19)
Ook in het schooltje voert de aannemer de houtvervangingen grondig uit, des te meer aangezien hier op twee plekken houtzwam groeide. De algemene restauratiefilosofie is om telkens zo veel mogelijk hout te behouden. Toch treden we bij een zwamaantasting streng op: al het aangetaste hout moet verwijderd worden, anders kan de zwam terugkeren.
Langgevelhoeve - Herberg 'De Kleinaert' Ulbeek (nr. 17)
De lemers hebben hun handen vol aan De Kleinaert. Hier zullen het merendeel van de gevels opnieuw geleemd worden. In de bestaande leemlaag was cement toegevoegd om de lemen wand te verstevigen. Dat cement zorgde ervoor dat er vocht in de wanden vastgehouden werd, wat een aantasting van het hout en de vitsstokken tot gevolg had. Tijdens de huidige restauratiecampagne kiezen we voor een leemsamenstelling zonder cement, zodat vocht gemakkelijk uit de lemen wand kan trekken.
Contzenwinning Klein-Hoeselt (nr. 8)
Naast het lemen zijn de vakmannen op deze werf bezig met het afnemen van de dakpannen en het controleren van de dakstructuur. Verder zullen hier een aantal ingrepen worden uitgevoerd om de stabiliteit van het gebouw te verbeteren. De schrijnwerkers voegen o.a. een houten spant toe in de dakstructuur om een grote opening tussen twee gordingen op te vullen.
Woonhuis Kortessem (nr. 21)
In juni zijn de Bokrijk-schrijnwerkers gestart met de werken aan de bijgebouwen. Het Bakhuis uit Zolder-Viversel staat eerst op de planning. Het team heeft de leem uitgehaald en maakt nu een inventaris op van de toestand van het houten vakwerk. Op basis daarvan plannen we de restauratie-ingrepen. Verder herstellen we hier de lemen vloer en de bakoven
Uitschoolhoeve Oevel (nr. 52)
Eind juni is het startsein gegeven voor de werken aan dit erf. De gebouwen zijn ontruimd. Nu maakt de aannemer een inventaris op van het leem- en houtwerk en bepaalt hij welke ingrepen noodzakelijk zijn.
Pastorij uit Schriek (nr. 55)
Op 19 juni opende de Pastorij uit Schriek opnieuw haar deuren. Dit moment vierden we samen met de erfgoedgemeenschap uit Heist-op-den-Berg. De indrukwekkende pastorij was al sinds 2019 gesloten voor het publiek, eerst om het gebouw grondig te kunnen restaureren en vervolgens om de nieuwe invulling te realiseren. Het ontwerp van deze inrichting is van de hand van curator Tim Van Steenbergen, die eerder met Bokrijk samenwerkte rond de BKRK-award Textiel en het Hooghuis uit Tessenderlo. In de pastorij bracht hij een historische inrichting samen met een hedendaagse expo rond smaak.
Op de gelijkvloerse verdieping stap je binnen in het jaar 1899. In de pastorij wonen pastoor Evariste Truyts, onderpastoor Frans Vermeerbergen en meid Maria-Theresia Goossens. Je kan het burgerlijke interieur van pastoor Truyts bewonderen in zijn spreekkamer, salon en eetkamer. De tafel, het centrale object in de volledige inrichting, is gedekt voor een rijkelijk diner. In de keuken zie je de volledige uitrustig die Maria-Theresia nodig had om het avondmaal voor de pastoor en zijn gasten voor te bereiden. Neem ook zeker een kijkje in de opkamer naast de trap. In deze Wunderkammer kan je religieuze huisvlijt uit onze eigen collectie bewonderen.
Op de eerste verdieping presenteren we dit jaar de kandidaten van de BKRK-award Smaak. Ze worden geflankeerd door eet- en drinkgerei uit de Bokrijk-collectie. Weelderige planten verwijzen naar de rijkelijke pastorijtuin en maken het geheel af. Het op maat gemaakte tentoonstellingsmeubilair bestaat uit herbestemd kerkmeubilair en komt recht uit het schrijnwerkersatelier van Bokrijk.