Intro
Rond 1800 wordt dit huis als tweewoonst gebouwd. Na verloop van tijd neemt 1 gezin de woning helemaal in gebruik. De laatste bewoners, mosterdmaakster Maria Vandecasteele en dagloner Jules Mazereel, huwen in 1903 en nemen enkele jaren later hier hun intrek. Locatie 'herborist' - bekijk hier de programmatie.
Foto's van het gebouw
[placeholder]
Het gebouw en zijn geschiedenis
Misleidende inscripties
Op een balk in dit woonhuis staat het jaartal 1507 gekerfd. Toen het huis naar Bokrijk kwam, was de conservator, Jozef Weyns, ervan overtuigd het oudste huis uit West-Vlaanderen aan de collectie te kunnen toevoegen.Later bleek dat de woning veel jonger was. Op een kaart van 1778 is ervan bebouwing op het perceel namelijk nog geen sprake.
Winterschuur
De oorspronkelijke bijgebouwen bij deze woning waren al afgebroken toen het huis in 1957 naar Bokrijk kwam. Omdat conservator Weyns toen ten onrechte dacht met een 16e-eeuws huis te maken te hebben, vervolledigde hij het erf met een even oude schuur. Deze winterschuur uit Vinkem (bij Veurne) dateert wellicht van rond 1539. Net zoals bij de paardenmolen en het wagenkot op dit erf, bestaan de muren van de schuur uit houten planken die op houten stijlen (verticale balken) getimmerd zijn. In een winterschuur werd het graan na de oogst bewaard.
Mosterd
De laatste bewoonster van dit huis, Maria Vandecasteele, maakte mosterd. Mosterd wordt gemaakt van gemalen mosterdzaadjes, azijn, water en zout. De zaadjes konden gemalen worden met een molen, of geplet door een kanonskogel in een houten kom heen en weer te schudden. Dat deed deze bewoonster tussen haar knieën, zo had ze de handen vrij voor ander werk.
De dubbelwoning uit Oostvleteren is gebouwd in streekeigen vakwerktechniek en opgevuld met baksteenmetselwerk op een bakstenen plint. Het vakwerk bestaat uit iepenhout en het vlechtwerk is horizontaal gevlochten: een typisch kenmerk van de streek in Oost- en West Vlaanderen. Het huis dateert van de tweede helft van de 18de eeuw en werd bewoond door landarbeiders. Het betreft een woonhuis dat typerend is voor de Veurnse Houtland (West-Vlaanderen) in de 18e eeuw. Het opschrift op de bintbalk ‘Ano XVeVIJ’ (1507) komt van een ander, ouder gebouw. Het woonhuis werd in 1957 gekocht en tussen 1958 en 1959 wederopgebouwd in het Openluchtmuseum van Bokrijk. De woning toonde lichte aantastingen zonder dat deze problemen veroorzaakten. Toch werd het gebouw tijdens de restauratie grondig onder handen genomen: zowel het dak (en de dakkapellen in het bijzonder) als de lemen vloer vertoonden slijtages.
December 2020
Het Erf met bijgebouwen werd opgeleverd op 17 december 2020.
April - mei 2019
Dit erf bestaat uit verschillende bijgebouwen naast het woonhuis, dat afkomstig is uit Oostvleteren. De restauratie werd opgestart op 1 april. De voorzijde van het rieten dak werd reeds geplaatst terwijl aan de achtergevel het hout nog wordt hersteld.
Juni 2019
Midden juni vertelt het gebouw het verhaal van het historische leem-en vitselwerk. Aan de linkerzijde is de naakte structuur zichtbaar, aan de achterzijde is het verticale vitselwerk waarop al gedeeltelijk werd geleemd zichtbaar. Op bepaalde plaatsen in de schuur uit Vinkem werd de plankenstructuur reeds verwijderd. Het gebouw heeft een vernagelde beplanking. Aan de achterkant en de rechter zijkant van de schuur blijft de beplanking behouden. Aan de voorzijde en linkerzijde werd de beplanking verwijderd om te worden vervangen. Een deel hiervan wordt gerecupereerd op het wagenschob uit Beveren-aan-den-Ijzer. Het andere gedeelte van de beplanking wordt vernieuwd gelijkend zoals dit op de Mikke van Lo. Aan de dakstructuur wordt er aan de verschillende delen houtherstel uitgevoerd. Het nieuwe dak op dit erf wordt snel gelegd zodat de toeschouwer een mooi uitzicht heeft vanop de Breugeltribune vanaf 11 juli (start Breugeltheater ‘bravo! Meneer Bruegel). De ijzeren trekker houdt het gebouw goed samen, maar een extra stabiliteitsingreep is nodig. Elke travee aan weerszijden van de poort krijgt twee trekstaven. Ook de dakstructuur van het wagenschob uit Beveren-aan-den-IJzer wordt aangepakt. Verder wordt de beplanking hier gerestaureerd met recuperatie van planken van de schuur uit Vinkem.
Wist-je-datje
Wist je dat er zich allerlei bijensoorten schuilhielden in het oude rieten dak? Deze bijensoorten zullen nu verder worden onderzocht. Het pakket riet werd afgenomen en blijft op elkaar gepakt zoals het op het dak lag. Voor stockage ligt er zelfs een laag riet onder het pakket zodat het niet in direct contact komt met de bodem (en vocht opneemt). Er wordt een deel van dit riet gestockeerd in de kwekerij en de aanwezige soorten worden hieruit opgekweekt. Dan kan er met cijfers worden aangetoond over hoeveel soorten het precies gaat. Dit is voor de inventarisatie van het bijenvolk erg interessant.
Community
Het bezoek van de gemeente Vleteren (Oostvleteren) en Alveringem (Hoogstade) vond plaats op zaterdag 27 april 2019. Dit was een joint venture tussen de naburige herkomstgemeentes. Hoogstade is een deelgemeente van Alveringem, gelegen in het uiterste puntje van Vlaanderen of ‘bachten de kuppe’. Ook dit gemeentebestuur kreeg Bokrijk op bezoek voor een toelichting over de restauratie van ‘hun’ woonhuis uit Hoogstade en de samenwerking in het kader van de communitywerking. Vleteren is een naburige gemeente van de deelgemeentes Oost- en Westvleteren. Heel wat gebouwen in het Openluchtmuseum zijn overigens afkomstig uit het Veurnse houtland: denk maar aan de gebouwen uit Leisele, Oostvleteren, Sint-Rijkers, Oostcappel, Lo, Lampernisse, Vinkem, Beveren-aan-den-Ijzer… De dorpen binnen dit cultuurlandschap staan sinds eeuwen in nauwe verbinding met elkaar. Communitywerking over de dorpsgrenzen heen!
