Intro
Tijdens de bezetting door Franse troepen worden heel wat boerderijen in de streek verwoest, ook deze hoeve. Ze wordt in 1794 heropgebouwd.
Nadat deze woning, door verval, enkel nog gebruikt werd als voederstal, reconstrueert conservator Marc Laenen in 1977 de woning in Bokrijk.
Foto's van het gebouw
[placeholder]
Het gebouw en zijn geschiedenis
De veerman
Deze hoeve heette in de volksmond ‘Ter Eversam Overvaert’. Ze lag aan de oever van de IJzer, tegenover de abdij van Eversam. Omdat er geen brug over de IJzer lag, bouwden de geestelijken deze hoeve aan de overzijde. De pachter van de boerderij verzorgde tot 1628 de oversteek. Toen er een eind verderop een nieuwe oversteek kwam, was hij veerman af.
Bedrijvigheid op het boerenerf
De gebouwen op dit erf illustreren samen de bedrijvigheid op een druk boerenerf. In het ‘rossekot’ uit Lampernisse werd, onafhankelijk van water of wind, op paardenkracht graan gemalen, haver geplet en boter gekarnd. Het paard of ‘ros’ wandelde toertjes rond de centrale as, die de molens en de karnton in beweging zette. In het zwingelkot uit Leisele werd vlas verwerkt. In de vierkante bergschuur met piramidedak uit Lo stonden de dieren en werd het graan bewaard. In het wagenkot uit Ardooie stonden de voertuigen.
De kerk onteigend
Onder het Franse bewind werden alle eigendommen van kloosters, abdijen en parochies aangeslagen en verkocht. Ook de geestelijken van deze augustijnerabdij ondergingen dat lot. Hun abdijhoeves, waaronder ook deze pachthoeve, werden rond 1800 verkocht.
De dubbelwoning uit Oostvleteren is gebouwd in streekeigen vakwerktechniek en opgevuld met baksteenmetselwerk op een bakstenen plint. Het vakwerk bestaat uit iepenhout en het vlechtwerk is horizontaal gevlochten: een typisch kenmerk van de streek in Oost- en West Vlaanderen. Het huis dateert van de tweede helft van de 18de eeuw en werd bewoond door landarbeiders. Het betreft een woonhuis dat typerend is voor de Veurnse Houtland (West-Vlaanderen) in de 18e eeuw. Het opschrift op de bintbalk ‘Ano XVeVIJ’ (1507) komt van een ander, ouder gebouw.
Het woonhuis werd in 1957 gekocht en tussen 1958 en 1959 wederopgebouwd in het Openluchtmuseum van Bokrijk.
De woning toonde lichte aantastingen zonder dat deze problemen veroorzaakten. Toch werd het gebouw tijdens de restauratie grondig onder handen genomen: zowel het dak (en de dakkapellen in het bijzonder) als de lemen vloer vertoonden slijtages.
December 2020
Het erf met bijgebouwen werd opgeleverd op 17 december 2020.
Februari - maart 2019
Het dak van woonhuis staat in de stellingen. De dakpannen worden gelegd, eronder bevinden zich ‘stropoppen’.
De schilderwerken aan de raamkozijnen worden uitgevoerd, hiervoor werd onderzoek gedaan naar de juiste kleur van wit. Plaatselijk wordt de gevel ingemetseld. Dat wil zeggen dat eventuele slechte bakstenen worden verwijderd en dat er een andere in wordt geplaatst. Scheuren in het metselwerk worden hersteld met een wapeningsstaafje om te vermijden dat deze scheuren zich verderzetten. Na dit werk zal het voegen gebeuren. De schouwen werden gedeeltelijk opgemetseld. De rieten daken van het wagenschob en het zwingelkot werden al gelegd. De daken van deze bijgebouwen zijn nu helemaal klaar.
De Mikke van Lo staat ondertussen helemaal in zijn blootje, de beplanking en het dak werden verwijderd. Het houtherstel wordt zeer secuur uitgevoerd door de eigen vakmensen uit Bokrijk. Balken worden gestut, de gehele dakconstructie is gestabiliseerd zodat de slechte delen vervangen kunnen worden. Elke houten balk werd zorgvuldig geregistreerd en genummerd. Een huzarenstukje, deze restauratie. Er is geen enkele balk hetzelfde als een andere en het gebouw kent een erg onregelmatige structuur. Na het houtherstel kan het dak opnieuw geplaatst worden.
De aannemer zorgde nog voor een nieuwe vloer in gepolierd beton. Tot slot worden de toegangspoorten terug geplaatst. De rieten daken van het wagenschob en het zwingelkot zijn volledig klaar. Het zwingelkot kreeg ook een nieuwe lemen vloer. Het houtherstel van het rossekot uit Lampernisse werd uitgevoerd; de schrijnwerkers van Bokrijk demonteerden de stoel van de rosmolen volledig. Zo kan er een nieuwe fundering worden gestort, die ervoor zorgt dat het ongedierte geen gangen meer kan graven. De beplanking aan de buitenzijde wordt nog vervolledigd waarna het gebouw opnieuw in het groen zal geschilderd worden.
Het Erf uit Hoogstade is nu bijna klaar voor de bijzondere rol tijdens ‘De Wereld van Bruegel’ in 2019.
Community
Hoogstade is een deelgemeente van Alveringem, gelegen in het uiterste puntje van Vlaanderen of ‘bachten de kuppe’. Ook dit gemeentebestuur kreeg Bokrijk op bezoek voor een toelichting over de restauratie van ‘hun’ woonhuis uit Hoogstade en de samenwerking in het kader van de communitywerking. Vleteren is een naburige gemeente van de deelgemeentes Oost- en Westvleteren. Het bezoek van de gemeente Vleteren (Oostvleteren) en Alveringem (Hoogstade) vond plaats in april en in juni. Dit was een joint venture tussen de naburige herkomstgemeentes.
Januari 2019
Het nieuwe riet ligt klaar voor de daken van de bijgebouwen, het wagenschob, het zwingelkot en de Mikke van Lo. Het rietdekken kan nu aanvangen. De pannen van het dak van het woonhuis worden verwijderd. Ook de voegen worden verwijderd, zodat het gebouw opnieuw gevoegd kan worden. De werken aan de Mikke van Lo nemen de vakmensen van Bokrijk voor hun rekening. De - op dit moment - naakte structuur wordt tot in de puntjes geïnspecteerd en gedocumenteerd. Op basis hiervan kan het houtherstel aan de vakwerkstructuur worden uitgevoerd.
Community
Hoogstade is een deelgemeente van Alveringem, gelegen in het uiterste puntje van Vlaanderen of ‘bachten de kuppe’. Ook dit gemeentebestuur kreeg Bokrijk op bezoek voor een toelichting over de restauratie van ‘hun’ woonhuis uit Hoogstade en de samenwerking in het kader van de communitywerking. Heel wat gebouwen zijn overigens afkomstig uit het Veurnse houtland: denk maar aan onze gebouwen uit Leisele, Oostvleteren, Sint-Rijkers, Oostcappel, Lo, Lampernisse, Vinkem, Beveren-aan-den-Ijzer… De dorpen binnen dit cultuurlandschap staan sinds eeuwen in nauwe verbinding met elkaar. Communitywerking over de dorpsgrenzen heen!
December 2018
De rieten daken van de bijgebouwen, het wagenschob, het zwingelkot en de Mikke van Lo worden verwijderd. Een stukje schrijnwerk aan het woonhuis werd gedecapeerd om er testen op uit te voeren. Ook voor de gevelreiniging werden er reeds testen uitgevoerd, waarbij er beslist is om met stoom te reinigen. Stabiliteitsonderzoek wordt uitgevoerd op de balkkoppen om trek- en duwkrachten te analyseren voor de toekomst. Ook de scheuren in de steunmuren worden grondig onderzocht.
Community
De gemeente Alveringem , waarvan het woonhuis uit Hoogstade afkomstig is, krijgt binnenkort een bezoekje van Bokrijk om het communityproject en de samenwerking uit de doeken te doen.
