Intro
Deze schuur met een hoog, bijna puntvormig dak, kwam in West-Vlaanderen heel vaak voor. De schuur was een onderdeel van hofstede Schoeringe en in bezit van het Sint-Janshospitaal. Momenteel stap je in de schuur uit Zuienkerke in het bekende schilderij 'Tussen Carnaval en Vasten' van Pieter Bruegel en wordt je zelf één van de figuranten.
Foto's van het gebouw
[placeholder]
Het gebouw en zijn geschiedenis
Het Sint-Janshospitaal
Het Sint-Janshospitaal werd in de 12e eeuw opgericht en groeide nadien aanzienlijk. Om de zieken te verzorgen, waren er inkomsten nodig. Het hospitaal bezat daarom verschillende gronden en landerijen buiten de stad. Een daarvan was de hofstede Schoeringe, waar deze schuur vandaan komt. Onder Frans bewind verloor de kloosterorde het beheer over het hospitaal. De site bestaat vandaag nog altijd.
Een veelzijdige schuur
De vorm van deze schuur, met een hoog, bijna puntvormig dak, kwam in West-Vlaanderen heel vaak voor. Ook in Noord-Holland en Friesland kenden ze dit model van schuur. De oogst werd in een dergelijke schuur bewaard op een centrale tasruimte onder het dak. De schuur had nog andere functies naast die van opslagruimte. Links naast de ingang dorste men het graan. Zoals gebruikelijk was in de streek rond Brugge, waren er in de schuur ook ingebouwde koeien- en varkensstallen. De varkens konden van buiten gevoederd worden via de voedergaten in de gevel.
60 ton riet
Op het hele domein staan veel huizen met een rieten dak. Voor het dak van deze bergschuur is een enorme hoeveelheid riet nodig, wel 60 ton! De oppervlakte van het dak bedraagt ca. 1200 vierkante meter en het riet ligt 25 tot 35 centimeter dik. 6 rietdekkers doen er 40 dagen over om dit dak te leggen.
April 2019
Het monument is helemaal gerestaureerd!
Januari - februari 2019
Een verre blik op de imposante schuur doet vermoeden dat deze ‘zo goed als’ af is. Er dienen nog kleine aanpassingen en herstellingen te gebeuren. Het gehele schrijnwerk en de sloten worden ook nog afgeregeld. De Bergschuur uit Zuienkerke krijgt een belangrijke rol toebedeeld als apotheose van de spraakmakende tentoonstelling 'De wereld van Bruegel'.
In 2018 bracht een volle bus Zuienkerkenaren een bezoek aan Bokrijk en aan de imposante schuur uit Zuienkerke. Ook de nazaten Versyck van het desbetreffende erf ‘Het hof van Schoeringhe’ waren die dag aanwezig. Naar aanleiding van de Bruegelprogrammatie in 2019 werd toen alvast een tip van de sluier gelicht in verband met interactieve Bruegelroute. Dit vormde voor de gemeente Zuienkerke de gelegenheid om een jaar later, opnieuw de 200-km lange weg te trotseren naar Bokrijk om de proeven van het Bruegeltheater en de Bruegelroute met hun Bergschuur als klapstuk.
Op Open Monumentendag, editie 2019, mocht Bokrijk ook rekenen op de enthousiaste medewerking van leden van de Cultuurraad om hun erfgoed te vertegenwoordigen in Bokrijk. Daarnaast werd dit contact zo duurzaam dat er regelmatig een uitwisseling gebeurt van informatie, foto’s en documentatie.
Wist-je-datje
In samenwerking met het Agentschap Onroerend Erfgoed werd in maart 2020 een dendrochronologisch onderzoek uitgevoerd van de kapconstructie van de Bergschuur. De resultaten van dit onderzoek werden intern en extern ontsloten aan inhoudelijke betrokkenen. Wens je meer te weten over dit onderzoek? Neem dan contact op met Bokrijk.
Deze maand vindt er een grondige opruim en inspectie plaats. Er dienen nog enkele kleine aanpassingen en herstellingen te gebeuren. Ook het gehele schrijnwerk en de sloten worden nog afgesteld.
November 2018
Het gebouw is intussen volledig geschilderd en ziet er stralend wit uit. De buitenschrijnwerkerij werd in typisch ossenbloedrood geschilderd en de ramen en poorten steken nu mooi af tegen de blanke gevel. Na onderzoek van de muurankers die sporen van witte verf vertoonden, werd besloten naar de oorspronkelijke situatie terug te keren. Ook de muurankers vallen nu enorm op door het contrasterende effect op de buitengevel. De vloer is gelegd en de stelling binnen werd verwijderd. De imposante kapconstructie - een kathedraal van een schuur (!) - komt helemaal tot zijn recht. Bakstenen paden aan de ingang van de poort worden plaatselijk hersteld. De graszoden liggen klaar om te worden geplaatst. Er wordt ook nog een uilengat voorzien aan de rechterzijde van het gebouw en de blauwe steen wordt hersteld aan de nissen voor de voederbakken.
Okotober 2018
De buitengevels zijn gereinigd en krijgen opnieuw een witte laag. De stelling binnen wordt gedemonteerd zodat ook het laatste deel van de werken van start kan gaan. De gerestaureerde poorten en deuren worden teruggeplaatst. De voorzieningen voor de technische installatie worden geplaatst. De vloer wordt afgewerkt met uitgewassen beton. De ruimte krijgt een nieuwe invulling en wordt klaargemaakt voor tentoonstellingen.
Juli - augustus 2018
De laatste werken aan het rieten dak worden uitgevoerd. Met een oppervlakte van bijna 1200m² was dit best een pittige opdracht. Nieuwe toegangshellingen worden geplaatst aan de ingangen. Hierdoor zal het gebouw toegankelijk zijn voor iedereen. JUNI 2018 > COMMUNITY Een vijftigtal inwoners van de gemeente Zuienkerke zijn samen met hun burgemeester op bezoek in het Openluchtmuseum. Ze zijn erg onder de indruk van de werken aan hun schuur van de ‘hofstede van Schoeringhe’. De stabiliteitsingenieur en architect geven enthousiast uitleg op maat. >
April - mei 2018
De aannemer voert op dit moment het laatste houtherstel van de dakspanten uit. De nieuwe gordingen worden met de kraan geplaatst. De grote houtscheuren worden opgevuld en er wordt een polymeerchemisch herstel van enkele balkkoppen uitgevoerd. Om de schuur – met een enorme dakoppervlakte – bestand te maken tegen grote windkrachten zijn er extra verstevigingen aangebracht in metalen onderdelen. Deze elementen zijn reversibel en onderscheiden zich visueel van de rest van de constructie. Zo wordt er aan de volgende generaties getoond dat deze elementen niet origineel zijn, maar werden bijgeplaatst tijdens de restauratie.
Januari - maart 2018
De stellingen binnen worden geplaatst en de vakmensen starten met het afnemen van de rieten dakbedekking. Daarna starten de houtherstellingen aan het imposante dakwerk.
Start restauraie
Vanaf oktober 2017.
