Restauratie update mei 2022

De werken aan de langgevelhoeve zijn in mei stevig vooruit gegaan. Het rieten dak is volledig gedekt, de buitenmuren geschilderd en de schrijnwerkers hebben de ramen, luiken en poorten teruggeplaatst. Binnen werden de laatste wanden geleemd en werkte de aannemer de vloer van keitjes bij in de slaapkamer. In de week van 23 mei werd de site opgeleverd. In de komende weken zullen er hier en daar nog enkele kleine afwerkingen volgen; zo krijgt de stamplemen vloer in de noordelijke zijkamertjes nog een finale laag.

De andere gebouwen op het erf zien er eveneens in topconditie uit. Het Varkenshok uit Olmen kreeg een verse laag leem op de wanden, een nieuwe verflaag op de muren en nieuw riet op het dak. Het secreet naast de stal werd hersteld. Bij de Bakoven uit Zonhoven was het enkel nog een kwestie van de dakbedekking na te kijken: de pannen werden gecontroleerd, gekuist en teruggeplaatst.

Op het erf kan je alvast enkele nieuwe bewoners vinden: 2 steenkonijnen, 4 campines en een Kempische geit. Wanneer het erf open is voor publiek ontvangt een gastheer of -vrouw bezoekers en vertelt hen over het levend erfgoed op het erf. 

Sinds 1 mei is de Atelierschuur uit Wortel terug in gebruik door de ateliers brood, textiel en pottendraaien. Alle meubels werden teruggeplaatst, de buitenzijde werd geschilderd en het kreeg een beschermende plint onderaan de gevel. Als 'final touch" werd de omgeving rond het gebouw heraangelegd. 

Het Woonstalhuis uit Wortel werd heropend op 2 april en herbergt opnieuw de museumshop. Sinds de opening werd ook de buitenomgeving aangelegd, werd de plint van het gebouw geschilderd om deze extra te beschermen tegen waterschade en werden de deuromlijstingen in natuursteenimitatie hersteld en opnieuw geschilderd. Ook de hellingen in kasseien naar de buitendeuren werden opnieuw aangelegd en het pad naar de toegangsdeur van de shop is nu aangelegd in steen waardoor de drempel voor de deur opnieuw zichtbaar is. De drempel van de shop bestaat uit een halve molensteen met daarop het jaartal 1826. één van de vroegere bewoners, Joannes Petrus Schellekens, plaatste die hier om aan iedereen te tonen dat er in het huis een molenaar woonde. Het jaartal verwijst naar het jaar waarin 'Schellekens' molen gebouwd werd in Wortel. 

Bij de Dijkhuisjes uit Kallo en de Arbeiderswoning uit Meulebeke werden er enkel kaleiwerken uitgevoerd. Bij Meulebeke werden de voor- en achtergevel wit gekaleid en ze kregen een zwarte plint. Dijkhuisje 1 uit Kallo werd volledig gekaleid en beide dijkhuisjes kregen een plint. Deze ingrepen zijn gebaseerd op historisch onderzoek naar de toestand van de gebouwen in het verleden. Beide sites zijn ondertussen opgeleverd.

Ook voor de Kapel uit Zepperen is de eindmeet in zicht! Binnen zijn ze schilderwerken afgerond en in de loop van de volgende weken wordt de nieuwe natuursteen geleverd voor de trappen. Een andere laatste opdracht is de metalen helling, langs de kerkhofmuur die de toegankelijkheid van de site garandeert, vervangen door een versie met een meer natuurlijk uitzicht.

De voorbije maanden werd de Contzenwinning ontdaan van zijn lemen jasje om de houten vakwerkstructuur te kunnen controleren en restaureren. Ondertussen zijn het merendeel van de houtstellingen afgerond en is de aannemer volop bezig met het vitsen en lemen. Zodra dit is afgerond staan de dakwerken op de agenda; de dakpannen worden gedemonteerd en nagekeken, de goede pannen krijgen een poetsbeurt, worden opnieuw op het dak gelegd en aangevuld met nieuwe pannen. 

De werken aan het Spijker zijn al goed gevorderd; de leem werd waar nodig uit de muren verwijdert. Leem moet verwijdert worden indien het zelf barsten en scheuren vertoont. In dat scenario wordt enkel de buitenzijde verwijderd en vervangen, de stik- en vitsstokken kunnen behouden blijven. Anderzijds dient een volledig vak uitgebroken te worden als het houten vakwerk beschadigd is en herstel nodig heeft. 
Momenteel is de aannemer volop bezig met de herstelling van het houten skelet. Het gebouw wordt ondertussen geprepareerd om opnieuw gevitst en geleemd te worden. 

Bij het Dorpsschooltje zijn de restauraties van start gegaan; de stellingen werden geplaats en er werden al verschillende testen uitgevoerd naar de toestand van het hout- en leemwerk. Tijdens deze testen zijn er op 2 plaatsen aantasting door een zwam ontdekt. Dit betekent dat hier de houtvervangingen zeer gronding moeten gebeuren. De eerste testen hebben ook uitgewezen dat de leem in slechtere toestand is dan verwacht. 

Ook bij de Kleinaert zijn de restauraties begonnen en bevinden we ons in de opstartfase: de stellingen werden opgezet, er vond een eerste rondgang plaats met de restauratiearchitect en de stabilisatie-ingenieur en er werden al een aantal testen uitgevoerd, maar we moeten nog wachten op grondiger onderzoek. 

De Landarbeiderswoning uit Kortessem is het laatste gebouw in Haspengouw dat in restauratie gaat. Ook dit gebouw staat sinds kort in de stellingen. Momenteel is de aannemer bezig met het verwijderen van de leemvlakken, zodat hij vervolgens kan aanvangen met de houtherstellingen.